Zbigniew Seifert (Krakau,1946 – 1979) was een buitengewone figuur in de Poolse jazz. Hij begon zijn muzikale studie met de viool, maar niet al te lang daarna begon hij met de saxofoon, zo speelde hij jarenlang altsaxofoon in de band van Thomas Stanko, maar op diens aanraden van later ook viool. Met het quintet van Stanko maakte hij 3 albums. De saxofoon was zijn natuurlijke keuze omdat hij vanaf het begin gefascineerd was door de muziek van John Coltrane, doordat hij zich kon verplaatsen in de mogelijkheden van het instrument kon hij de ideeën van Coltrane ook overzetten op de viool. De grote drie Coltrane, Coleman en Ayler hadden het pad gebaand waarlangs legioenen saxofoon epigonen voort sukkelden. Maar bijna geen enkele violist beheerste deze compromisloze energieke manier van spelen of beschikte over de technische kwaliteit. Jean-Luc Ponty en Jerry Goodman hadden andere dingen in hun hoofd. Michael Urbaniak was nog niet zover, Didier Lockwood was te jong. Seifert was dus een pionier, eigenlijk onbedoeld want het was niet zijn bedoeling zijn vioolspel te revolutioneren, hij wilde de geheimen ontdekken van de helden in die tijd. Bijvoorbeeld hoe Coltrane het voor elkaar kreeg de textuur over te brengen zonder af te zien van lineaire melodieën. Op deze manier was Seifert zijn tijdgenoten ver vooruit en dat was waarschijnlijk een van de redenen in combinatie met zijn vroege overlijden door kanker dat Seifert zo lang was vergeten door de jazz wereld.

De opnames in het SWR archief zijn daarom des te meer opwindend. “Angel Wings” stamt uit 1973 een stimulerende periode voor Seifert, hij verliet toen Polen en vestigde zich in West Duitsland. Het sextet bij New Jazz Meeting in Baden-Baden gaf hem de ruimte om zich te profileren in een fusion context met een sfeer van Mahavishnu in de lucht. Maar bovenal een document van exuberante jazz-rock power. Het sextet bestaat uit Zbigniew Seifert op viool, Dave McRea op piano, Jasper van ’t Hof op Fender Rhodes en orgel, Peter Trunk op el. bas, Philip Catherine op gitaar en John Marshall op drums. Ik ben nooit zo’n fan geweest van jazz-rock maar dit klinkt perfect met een fantastische interactie tussen Seifert’s viool en de el. gitaar van Catherine, die was toen al steengoed. In mijn optiek heeft de muziek meer van doen met free jazz dan met gladde fusion. De andere 4 nummers werden 3 jaar later opgenomen tijdens de Donauschinger Musiktagen, hier betreft het duo opnamen met Seifert en trombonist Albert Mangelsdorff. Hij is een muzikant die Seifert volledig begrijpt, hij heeft lang geknokt om de trombone te bevrijden uit de kopersectie en het instrument een totaal andere rol te geven. De twee creëren hun eigen wereld van communicatie die zelfs in gecomponeerde gedeeltes zich uit als een manifest van spontaniteit. Hier hoor je twee helderzienden die het publiek laten delen in hun muzikale verhaal , free jazz die boeit van begin tot eind. De conclusie is in ieder geval dat het een opsteker is dat dit materiaal is uitgebracht, hopelijk worden de 9 overige albums van hem ook weer opnieuw uitgebracht.

Jan van Leersum